Nhiều chủ xe vẫn băn khoăn chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không, đặc biệt khi quên hoặc để quá hạn mà chưa kịp đóng. Đây là một trong những nghĩa vụ bắt buộc đối với phương tiện cơ giới, nếu không tuân thủ có thể ảnh hưởng đến quyền lợi và bị xử lý theo quy định. Để hiểu rõ mức phạt, hãy cùng Carpla.vn tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Những đối tượng nào phải đóng phí sử dụng đường bộ?
Theo Điều 2 Thông tư 70/2021/TT-BTC, đối tượng chịu phí sử dụng đường bộ là các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ đã được đăng ký và kiểm định để lưu hành. Cụ thể, các loại xe phải đóng phí bao gồm:
- Xe ô tô: Bao gồm xe con, xe tải, xe khách, các loại xe tương tự có giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số xe.
- Xe đầu kéo: Các phương tiện chuyên dụng kéo rơ-mooc hoặc sơ-mi rơ-mooc.
- Các loại xe tương tự: Bao gồm các phương tiện cơ giới đường bộ khác đã qua kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
Những phương tiện này, dù sử dụng thường xuyên hay không, đều phải nộp phí nếu đã đăng ký lưu hành. Ví dụ, một chiếc ô tô 4 chỗ cá nhân hay xe tải kinh doanh đều thuộc diện chịu phí. Điều này đảm bảo nguồn ngân sách để duy trì và nâng cấp hạ tầng giao thông, phục vụ chính các phương tiện đã nộp phí. Thắc mắc “chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không” thường xuất hiện khi chủ xe quên hoặc không nắm rõ nghĩa vụ này.

Các trường hợp nào được miễn phí sử dụng đường bộ?
Không phải mọi phương tiện đều phải nộp phí sử dụng đường bộ. Điều 3 Thông tư 70/2021/TT-BTC liệt kê các trường hợp được miễn phí, bao gồm:
- Xe cứu thương: Các phương tiện chuyên chở bệnh nhân trong trường hợp khẩn cấp.
- Xe chữa cháy: Xe thuộc lực lượng phòng cháy chữa cháy, phục vụ công tác cứu hỏa.
- Xe phục vụ tang lễ: Bao gồm xe có kết cấu chuyên dùng hoặc xe mang tên đơn vị phục vụ tang lễ trên giấy đăng ký, chỉ sử dụng cho hoạt động tang lễ.
- Xe chuyên dùng phục vụ quốc phòng: Xe mang biển số nền đỏ, chữ trắng, gắn thiết bị chuyên dụng cho quốc phòng.
- Xe chuyên dùng của công an: Bao gồm xe tuần tra cảnh sát giao thông (in chữ “CẢNH SÁT GIAO THÔNG”), xe cảnh sát 113, xe cảnh sát cơ động, xe chở phạm nhân, xe cứu hộ và các xe đặc chủng như xe chống bạo loạn hoặc phòng chống khủng bố.
- Xe không lưu hành: Xe bị hủy hoại do tai nạn hoặc thiên tai, xe bị tịch thu hoặc thu hồi giấy đăng ký, xe sửa chữa trên 30 ngày, xe tạm dừng lưu hành từ 30 ngày trở lên hoặc xe chỉ sử dụng trong phạm vi nội bộ (như nhà ga, cảng, khu khai thác khoáng sản).
Những trường hợp này được miễn phí để hỗ trợ các hoạt động công cộng hoặc giảm gánh nặng tài chính cho phương tiện không tham gia giao thông. Tuy nhiên, chủ xe cần làm thủ tục chứng minh tại cơ quan đăng kiểm để được miễn phí hợp lệ, tránh lo lắng về việc chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không.

Chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không?
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, không có quy định xử phạt hành chính trực tiếp đối với hành vi chậm nộp phí sử dụng đường bộ. Điều này có nghĩa là cảnh sát giao thông sẽ không phạt tiền nếu phát hiện xe quá hạn nộp phí khi lưu thông. Tuy nhiên, hậu quả của việc chậm nộp vẫn đáng lưu ý:
Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 6 Thông tư 70/2021/TT-BTC, khi xe đến kỳ đăng kiểm, đơn vị đăng kiểm sẽ truy thu toàn bộ số phí chưa nộp từ các chu kỳ trước. Cách tính phí truy thu như sau:
- Số phí phải nộp = Mức phí tháng × Số tháng chậm nộp.
- Thời điểm tính phí: Nếu chu kỳ đăng kiểm bắt đầu trước ngày 01/01/2013, phí sẽ được tính từ ngày này.
- Hệ quả nếu không nộp đủ: Xe sẽ không được cấp giấy chứng nhận đăng kiểm, đồng nghĩa với việc không thể lưu hành hợp pháp.
Ví dụ, một xe ô tô 4 chỗ cá nhân có mức phí 130.000 đồng/tháng, nếu chậm nộp 6 tháng, chủ xe phải nộp 780.000 đồng khi đăng kiểm. Điều này có thể gây bất tiện tài chính, đặc biệt với các doanh nghiệp sở hữu nhiều xe. Do đó, dù chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không là không, chủ xe vẫn nên nộp đúng hạn để tránh bị truy thu và gián đoạn sử dụng xe.

Ngoài ra, Nghị định 90/2023/NĐ-CP (hiệu lực từ 01/02/2024) quy định chi tiết hơn về phương thức nộp phí. Chủ xe có thể nộp theo chu kỳ đăng kiểm (1 năm trở xuống) hoặc theo năm (12 tháng) cho xe có chu kỳ đăng kiểm dài hơn (18, 24, hoặc 30 tháng). Đơn vị đăng kiểm sẽ cấp tem nộp phí tương ứng với thời gian nộp. Nếu nộp trễ, số ngày lẻ sẽ được tính bằng công thức: (Số ngày lẻ ÷ 30) × Mức phí tháng. Việc hiểu rõ quy trình này giúp chủ xe chủ động hơn, tránh thắc mắc về chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không.
Kết luận
Việc nộp phí đường bộ đúng hạn không chỉ thể hiện trách nhiệm của chủ xe mà còn giúp bạn tránh rắc rối về pháp lý và các khoản phạt không đáng có. Qua thông tin trên, chắc hẳn bạn đã có câu trả lời cho thắc mắc chậm nộp phí đường bộ có bị phạt không. Đừng quên cập nhật kiến thức giao thông hữu ích tại Carpla.vn để lái xe an toàn, đúng luật và tiết kiệm thời gian.