Thước lái ô tô đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát hướng di chuyển, giúp xe vận hành ổn định và an toàn. Khi bộ phận này gặp sự cố, người lái có thể cảm thấy vô lăng bị rung, nặng hoặc khó điều khiển, ảnh hưởng đến trải nghiệm lái xe. Để hiểu rõ hơn về thước lái ô tô, cấu tạo và thời điểm nên bảo dưỡng, hãy tham khảo bài sau của Carpla service!
1. Thước lái ô tô là gì?
Thước lái ô tô là một bộ phận cơ khí nằm trong hệ thống lái, có nhiệm vụ truyền lực từ vô lăng đến bánh xe trước, giúp xe di chuyển theo hướng mong muốn của tài xế. Thước lái còn được gọi là thanh răng lái (rack and pinion), thường được kết nối với vô lăng qua trục lái và liên kết với bánh xe qua các rotuyn lái.
Thước lái ô tô có 2 loại chính: thước lái cơ khí (thường dùng trên xe cũ) và thước lái trợ lực (thủy lực hoặc điện, phổ biến trên xe hiện đại). Bộ phận này bao gồm thanh răng, bánh răng côn và các chi tiết hỗ trợ như ống dầu (trong thước lái thủy lực). Thước lái ô tô hoạt động liên tục khi xe chạy, chịu áp lực lớn từ mặt đường và thao tác của tài xế.
- Tham khảo thêm: Tổng hợp 4 dấu hiệu nhận biết bơm xăng ô tô hỏng đơn giản
- Tham khảo thêm: 7+ dấu hiệu nhận biết bình ắc quy hỏng, đảm bảo an toàn khi vận hành
2. Cấu tạo của thước lái
Thước lái là bộ phận quan trọng trong hệ thống lái, giúp truyền lực từ vô lăng đến bánh xe, đảm bảo xe di chuyển theo hướng mong muốn. Cấu tạo của thước lái gồm các bộ phận chính sau:
- Vỏ thước lái: Chứa các thành phần bên trong và bảo vệ khỏi bụi bẩn, nước.
- Trục răng lái (thanh răng): Liên kết trực tiếp với vô lăng và bánh xe, giúp chuyển đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến.
- Càng thước lái: Nối giữa trục răng lái và bánh xe, giúp điều hướng xe.
- Rotuyn lái trong và ngoài: Giúp kết nối thước lái với bánh xe, đảm bảo chuyển động linh hoạt và chính xác.
- Cao su chắn bụi: Bảo vệ thước lái khỏi bụi và tạp chất, giúp tăng độ bền và hiệu suất hoạt động.
3. Căn chỉnh thước lái có khó không?
Căn chỉnh thước lái là một quy trình quan trọng để đảm bảo xe di chuyển ổn định, tránh tình trạng lệch hướng hoặc mòn lốp không đều. Mặc dù không quá phức tạp, nhưng việc căn chỉnh yêu cầu độ chính xác cao và cần có thiết bị chuyên dụng. Nếu không có kinh nghiệm, bạn nên đưa xe đến gara để được căn chỉnh đúng tiêu chuẩn, giúp xe vận hành an toàn và bền bỉ hơn.
4. Khi nào nên bảo dưỡng thước lái ô tô?
Thước lái ô tô cần được bảo dưỡng định kỳ hoặc khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường để đảm bảo an toàn và hiệu suất lái. Dưới đây là các trường hợp cụ thể cho thấy bạn nên kiểm tra và bảo dưỡng thước lái ô tô:
4.1 Nặng tay lái khi lái xe tốc độ thấp
Khi tay lái trở nên nặng, khó xoay ở tốc độ thấp như lúc đỗ xe hay quay đầu, đó có thể là dấu hiệu thước lái ô tô gặp vấn đề. Nguyên nhân thường do hệ thống trợ lực (thủy lực hoặc điện) hỏng, khiến thước lái mất khả năng hỗ trợ. Nếu không sửa chữa, tay lái nặng có thể gây mỏi và khó điều khiển, nhất là ở không gian chật hẹp. Các vấn đề phổ biến bao gồm dầu trợ lực cạn, rò rỉ, bơm trợ lực yếu, hoặc chi tiết thước lái mòn. Bạn nên đưa xe đi kiểm tra và bảo dưỡng ngay để đảm bảo hệ thống lái hoạt động trơn tru.
4.2 Tay lái trả chậm
Tay lái trả chậm hoặc không tự về vị trí trung tâm sau khi đánh lái là dấu hiệu cho thấy thước lái ô tô cần bảo dưỡng. Bình thường, thước lái hỗ trợ vô lăng và bánh xe trở lại trạng thái cân bằng nhờ thanh răng và rotuyn. Nếu tay lái bị “đơ”, nguyên nhân có thể do khớp nối kẹt, thiếu dầu bôi trơn, hoặc bánh răng mòn. Điều này gây khó khăn khi lái xe, giảm độ chính xác trên đường cong. Bảo dưỡng thước lái kịp thời sẽ khắc phục vấn đề, đảm bảo xe hoạt động trơn tru và an toàn.
4.3 Vành tay lái bị rơ
Vành tay lái bị rơ, tức là có độ trễ hoặc rung lắc khi xoay vô lăng, là dấu hiệu thước lái ô tô đang gặp sự cố. Bạn có thể cảm nhận vô lăng di chuyển một khoảng nhỏ mà bánh xe không phản ứng ngay hoặc tay lái rung khi chạy ở tốc độ cao. Điều này thường do các chi tiết trong thước lái ô tô như thanh răng, bánh răng côn hoặc rotuyn bị mòn, dẫn đến khe hở lớn giữa các bộ phận. Tình trạng rơ tay lái làm giảm khả năng kiểm soát xe, đặc biệt khi cần phản ứng nhanh trong tình huống khẩn cấp.
4.4 Hệ thống lái ô tô phát ra tiếng kêu khi đánh lái
Khi hệ thống lái phát ra tiếng rít, lạch cạch hoặc ken két lúc đánh lái, đó là dấu hiệu thước lái ô tô cần bảo dưỡng. Nguyên nhân thường do thiếu dầu bôi trơn ở thước lái thủy lực, khớp nối khô hoặc bánh răng mòn, dẫn đến cọ xát. Tiếng kêu dễ nhận thấy khi xoay vô lăng lúc xe đứng yên hoặc chạy chậm. Nếu tình trạng kéo dài, bạn nên kiểm tra ngay để tránh hư hỏng lan sang các bộ phận khác của thước lái cũng như đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành.
4.5 Thước lái ô tô bị chảy dầu
Thước lái ô tô bị chảy dầu là vấn đề nghiêm trọng, thường gặp ở hệ thống lái trợ lực thủy lực. Dấu hiệu bao gồm vệt dầu dưới gầm xe, mức dầu trợ lực giảm nhanh, hoặc tay lái nặng hơn. Nguyên nhân chủ yếu là gioăng cao su trong thước lái bị lão hóa, nứt, hoặc ống dẫn dầu rò rỉ. Khi dầu thoát ra, áp suất hệ thống trợ lực giảm, khiến thước lái hoạt động kém, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Để khắc phục, cần bảo dưỡng hoặc thay thế thước lái kịp thời, đảm bảo hệ thống lái ổn định và không ảnh hưởng đến các bộ phận khác.
5. Câu hỏi thường gặp
1. Thước lái ô tô bao lâu cần bảo dưỡng một lần?
Thước lái ô tô nên bảo dưỡng mỗi 20.000-40.000 km hoặc khi có dấu hiệu bất thường.
2. Tay lái nặng có phải luôn do thước lái ô tô hỏng không?
Không, có thể do bơm trợ lực yếu, thiếu dầu hoặc lốp xe không đủ áp suất, nhưng thước lái ô tô cũng cần được kiểm tra.
3. Có thể tự bảo dưỡng thước lái ô tô không?
Không nên, việc bảo dưỡng thước lái ô tô đòi hỏi dụng cụ chuyên dụng và kỹ thuật cao, tốt nhất là đến gara uy tín.
6. Kết luận
Thước lái ô tô đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển xe và việc bảo dưỡng đúng lúc là cách đảm bảo an toàn khi lái. Bài viết trên đây là chi tiết 5 dấu hiệu nhận biết để có thể bảo dưỡng xe một cách kịp thời. Mọi thắc mắc liên quan đến thước lái hay bạn đang tìm kiếm địa chỉ bảo dưỡng uy tín thì có thể tham khảo dịch vụ tại Carpla – địa chỉ mua bán xe ô tô, đại lý bán bảo hiểm xe ô tô, dịch vụ chăm sóc xe ô tô,… để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng!
